በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

ጾመ ሓዋርያት

ሓዋርያዊት ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ኤርትራ ብኣዋጅ ንኽጽወሙ ዝሓገገቶም 7 ኣጽዋማት ኣለዉ። ሓደ ካብዞም ኣጽዋማት ከኣ እዚ ጀሚርናዮ ዘሎና ጾመ ሓዋርያት እዩ።
ጾመ ሓዋርያት፡ ‘ጾመ ሰነ’ ተባሂሉ ይጽዋዕ’ዩ። ኣብ ማቴ. 9፡14-15 “ደቀ መዛሙርቲ ዮሓንስ ናብ ጐይታ ኢየሱስ መጺኦም “ንሕናን ፈሪሳውያንን ብዙኅ ንጸውም፡ ደቀ መዛሙርትኻ ደኣ ስለምንታይ እዮም ዘይጾሙ፧” ኢሎም ምስ ሓተትዎ፡ “መርዓዊ ምስኣቶም ከሎዶ ኣዕሩኽ መርዓዊ ኪጾሙን ኪኃዝኑን ይኽእሉ እዮም፧ ግናኸ መርዓዊ ካብኣቶም ዚውሰደላ መዓልቲ ኽትመጽእ እያ፡ ሽዑ ኸኣ ኪጾሙ እዮም፡’በሎም” ዝብል ተጻሒፉ ከምዘሎ፡ ጐይታ ምስ ዓረገ ደቀ መዛሙርቱ ቅዱሳን ሓዋርያት መንፈስ ቅዱስ ተቐበሎም ኃይሊ ረኺቦም፡ ቅድሚ ናብ ስብከተ ወንጌል ምውፋሮም ዝጾምዎ ጾም እዩ።
በዚ መሠረት ቅድስት ቤተ ክርስቲያን፡ ኵሉ ሕዝበ ክርስቲያን ነቦታትና ሓዋርያት ኣብነት ገይሩ ካብ ጽባሕ ሰንበት ጰራቅሊጦስ ክሳዕ በዓለ ጴጥሮስ ወጳውሎስ ክጸውም ትእዝዝ እያ። ኣብ ፍትሐ ነገሥት’ውን (አንቀጽ 15) ‘ወውእቱ ይተሉ እምበዓለ ኃምሳ ወፋሲካሁ አመ ኃምሱ ለሐምለ በዓለ ጴጥሮስ ወጳውሎስ’ ከምዝብል እዩ። እዚ ጾም እዚ ብ”ኢያዐርግ፡ ኢይወርድ” ስለ ዝመላለስ ውሱን ጊዜ የብሉን። ሓሓደ ጊዜ ካብ ኣርብዓ መዓልቲ ይዛይድ፡ ሓሓደ ጊዜ’ውን ካብ ሠላሳ መዓልቲ ይውኅድ። ናይ ሎሚ ዓመት ዘመነ ዮሓንስ 2008 ዓ.ም. ካብ ሰኑይ 13 ሰኔ ክሳዕ 5 ሓምሌ ይጽወም።
ስለዚ ኵሉ ሕዝበ ክርስቲያን በዚ ቅዱስ ጾም’ዚ ነፍሱ ምእንቲ ክቕድስ ክጸውም ይግባእ።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ

               ርደተ መንፈስ ቅዱስ

ጐይታናን ኣምላኽናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ድኅሪ ትንሣኤኡ፡ ንደቀ መዛሙርቱ “እንሆ ኣነ ተስፋ ኣቦይ ክሰደልኩም እየ፡ ንስኻትኩም ግና ካብ ላዕሊ ኃይሊ ክሳዕ እትለብሱ ኣብ ከተማ ኢየሩሳሌም ጽንሑ” ዝብል ሓደ ዓቢይ ተስፋ ሂብዎም ናብ ሰማያት ዓረገ። ሉቃ. 24፡49 ካብ ዝዓርግ ኣብ ዓሥራይ መዓልቱ፡ ካብ ዚትንሥእ ከኣ ኣብ መበል ኃምሳ መዓልቱ፡ ደቀ መዛሙርቱ ነዚ ተስፋ’ዚ ኪጽበዩ ጸኒሖም፡ ብሓድነት ኣብ ሓደ ቤት ተኣኪቦም ከለዉ፡ ሃንደበት ካብ ሰማይ ከም ድምፂ ነፋስ ዝበለ ተሰምዐ። በአምሳለ እሳት ዘይትከፈል/ ዝተመቓቐለ ልሳን ሓዊ ዚመስል ድማ ተራእዮም። ኵሎም ከኣ መንፈስ ኃይሊ፡ ጸጋ መንፈስ ቅዱስ ተቐበሉ። ፈራሃት ዝነበሩ ተባዓት ኮኑ፣ ካብ ብልየት ተሓደሱ፣ ብኣእምሮ በርትዑ፣ ምሥጢር ተርጐሙ፣ ሓደ ቛንቋ ዚፈልጡ ዝነበሩ ሰብዓን ክልተን ቋንቋ ተገሊጽሎም ብሰብዓን ክልተን ተዛረቡ። ብዘይ ገለ ጸገም ንዅሎም እቶም ካብ ኣርባዕተ መዓዝን ካብ ሃገረ ኣሕዛብ ተፈልዮም መጺኦም ኣብ ኢየሩሳሌም ዝተጋብኡ በብቛንቋኦም ኪምህርዎም ጀመሩ። 

ንዅሎም በብቛንቋኦም ንጐይትነት እግዚአብሔር ኪምህርዎምን ንዝሓተትዎም ኪምልስሎምን ምስ ሰምዑ ዓቢይ ዘደንቕ ተኣምር ስለዝኾነ እቶም ካብ ሃገራት ኣሕዛብ ዚመጽኡ የዋሃን ኣይሁድ ተገረሙ። ገሊኦም እቶም ኣብ እስራኤል ዚቕመጡ ኣብ ስቕለት ጐይታ ዚሓበሩ ክፉኣት ኣይሁድ ግና ‘ እዚኦምሲ ዘይፈልሐ ጕዕሽ ሜስ ሰትዮም ሰኺሮም ሃተውተው ይብሉ ኣለዉ’ በልዎም።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

እንቋዕ ናብ በዓለ ዕርገት ጐይታናን ኣምላኽናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ብሰላም ኣብጽሓና!

በዓለ ዕርገት፥ ሓደ ካብ ትሽዓተ ዓበይቲ በዓላት ኮይኑ፡ ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ካብ ሙታን ምስ ተንሥአ ድኅሪ ኣርብዓ መዓልቲ ናብ ቀደም ክብሩ ከምዝተመለሰ ወይ ከም ዝዓረገ ዝገልጽ ዕለት እዩ። ኣብ ኣርብዓ መዓልቲ ንደቀ መዛሙርቱ መጽሓፈ ኪዳን መሃሮም፣ ብጉባኤ ሠለስተ ሳዕ ማለት ናይ ትንሣኤ፡ ኣግብኦተ ግብርን ናይ ጥብርያዶስንተራእዮም። ብሓፈሻ ድማ ዓሠርተ ሓደ ጊዜ ተራእዮም። ዮሓ. 21፡14 

ቅድሚ ዕርገቱ፡ ንደቀ መዛሙርቱ “አንትሙሰ ንበሩ ሀገረ ኢየሩሳሌም እስከ ትለብሱ ኃይለ እምአርያም”/ ንስኻትኩም ግና ካብ ላዕሊ ኃይሊ ክሳብ እትለብሱ ኣብ ከተማ ኢየሩሳሌም ጽንሑ” ብምባል ናብ ቢታንያ ወሲዱ፡ ኢዱ ኣንቢሩን ባሪኹን ክሳብ ፓትርያርክነት ዘሎ ሥልጣነ ክህነት ሃቦም። ክዓርግ ከሎ ናይ ክብሩ መግለጺ ዝኾነ ደመና ተቐበሎ፣ብርቀት ዘይኮነስ ብርሕቀት ካብ ኣዕይንቶም ተሠወረ።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

         ቀዳም ስዑር ስለምንታይ ሰቲ ንኣስር፧

ኣብ ቀዳም ስዑር ኣብ ርእስና እንኣስሮ ሰቲ ሰፊሕ ትርጕም ዝኃዘ መንፈሳዊ ባህሊ እዩ።
ናይቶም ኣብ ዘመነ ኖኅ ዝነበሩ ሕዝቢ ዓለም፡ ኃጢኣቶም ምስ በዝኀ፡ እግዚአብሔር ኣምላኽ ኃዚኑ ካብ ሰብ ክሳብ እንስሳ ካብ ገጽ ምድሪ ብማየ ጥፍኣት ኪድምስሶም ወሰነ። ነቲ ትእዛዛቱ ሓልዩ ብኣምልኮቱ ጸኒዑ ዝነበረ ኖኅ ግና ካብ ማየ ጥፍኣት ዝድኅነሉ መርከብ ሥራሕ ኢሉ ኣዘዞ። ብድኅር’ዚ ኣርብዓ መዓልትን ኣርብዓ ለይትን ምስ ዘነመ ብዘይካ ኖኅ ምስ ስድራ ቤቱን ናብ መርከብ ዝኣተዉ እንስሳታትን እቲ ዅሉ ኣብ ምድሪ ዝወሳወስ ፍጡር ዘበለ ጠፍአ።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

          ሆሣዕና በአርያም 

ካብ ሠለስተ ኣካል ሓደ ኣካል እግዚአብሔር ወልድ፡ ወዲ ሰብ ንምድኃን ፍጹም ሥጋና ተዋሓሒዱ፡ ጐይታ ዳዊት ክንሱ ካብ ዘርኢ ዳዊት ተወሊዱ፡ ‘ሆሣዕና ንወዲ ዳዊት’ እናተባህለ ኣብ ኣድግን ገልገል ኣድግን ተወጢሑ ምኻዱ ንወዲ ሰብ ክሳብ ክንደይ ፍቕሩ ከም ዝገለጸሉ ዝገልጽ እዩ ። ሆሣዕና ማለት መድኃኒት ማለት እዩ። መድኃኒት ዝተባህለ ድማ ጐይታናን ኣምላኽናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ እዩ። ቅድሚ ስቕለቱ ኣብ ዘሎ መዓልትታት፡ ንኽልተ ካብ ደቀ መዛሙርቱ ከምዚ ኢሉ ለኣኾም፡ ‘ኣብ ቅድሜኹም ናብ ዘሎ ዓዲ ኺዱ፡ ኣብኡ ምስ ኣቶኹም ድማ እሱር ኣድግን ገልገል ኣድግን ኪትረኽቡ ኢኹም እሞ ፈቲሕኹም ኣምጽኡለይ፡ ስለምንታይ ትፈትሕዎ ኣሎኾም፧ ኢሉ እንተሓተተኩም ከኣ ጐይታኦም ይደልዮም ኣሎ’ በሉ። (ብተፈጥሮ ጐይታኦም) ስለ ዝኾነ እዩ። ንሳቶም ድማ ከምቲ ዝተኣዘዝዎ ፈቲሖም ኣምጽእሉ። (ማቴ. 21፡1-3)

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

ዓይነታት ሱባዔ
1. ናይ ውልቂ ሱባዔ (ዕፁው ሱባዔ)
ናይ ውልቂ ሱባዔ ዝብሃል፡ ሓደ ሰብ በይኑ ዝኾነ ሰብ ከይረኣዮ ኣብ ቤት ኮነ ኣብ ካልእ ዚጥዕም ቦታ ኮይኑ ብውልቁ በዓቲ ጸሎቱ ዓፅዩ ብሰቂለ ሕሊና ፈጣሪኡ ጥራሕ ኪርእዮን ኪሰምዖን ብኅቡእ ዚገብሮ ሱባዔ እዩ። (ማቴ. 6፡5-13)
ዕፁው ሱባዔ ዚኃዘ ሰብ ኣቐዲሙ ኵሉ ዘድልዮ ነገር ኂዙ ናብ በዓቱ ድኅሪ ምእታዉ፡ ሱባዔኡ ክሳዕ ዚፍጽም ምስ ሰብ ኣይራኸብን እዩ። (መዝ. 102፡6-7)