ብርሃነ ዓለም፡ ማኅቶተ ቤተ ክርስቲያን፡ ንዋየ ኅሩይ ቅዱስ ሓዋርያ ጳውሎስ

ቅዱስ ሓዋርያ ጳውሎስ ዓሌቱ ዕብራዊ ኾይኑ ኣብ ከተማ ጠርሴስ ተወሊዱ። ሮማውያን ነቶም ኣብ ትሕቲኦም ዚመሓደሩ ሕዝቢ፡ ሮማዊ ዜግነት ይህቡ ስለዝነበሩ፡ ብኣቦኡ ሮማዊ ዜግነት ነበሮ። (ፊል. 3፡5)።
ቅዱስ ጳውሎስ፡ ካብቲ በቲ ዘመን ፍሉጥ ዝነበረ ፈሪሳዊ ምሁረ ኦሪት ሊቅ ገማልያል፡ ንዅሉ ሕግን ሥርዓትን ኣይሁድ ብርቐትን ዕምቈትን ኣጽንዐ። በታ ኦሪታዊት እምነቱ ቀናእ ፈሪሳዊ ብምዃን ንክርስቲያናት ኣብ ዝኾነ ኣጋጣሚ ይቃወም ነበረ። ብፍላይ እኳ ሊቀ ዲያቆናት እስጢፋኖስ ወንጌል ብምስባኹ ገበን ተቘጺሩ ብኽሲ ኣብ ባይቶ ኣይሁድ ኣብ ዝቐረበሉ እዋን፡ ጸኒዑ ዝተኸራኸሮን ብዳርባ እምኒ ተቐጥቂጡ ብሰማዕትነት ኪኃልፍ ከሎ ኽዳውንቲ ቀተልቲ ይሕሉ ነበረ። (ግብ. 7፡58)

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

ጻድቕ አቡነ ክፍለ ሥላሴ ዘዛውል ወዘባንብቆ

ካብ ከርሢ ዛውል ዝወፅኡ ብርሃን ሃይማኖትን ዓምዲ ሥነ ምግባርን ዝኾኑ ብዕድመ ወዲ 28 ዓመት መንእሰይ፡ ብመንፈሳዊ ብስለት ግና ኣረጋዊ ዝኾኑ ኣቡነ ክፍለሥላሴ በረኸት ቅዱስ ታሪኾም ክንካፈል ፍቓድ እግዚአብሔር ይኹነልና።
አቡነ ክፍለ ሥላሴ ካብ ኣቦኦም ተክለማርያም ወልደ ዘኬዎስን፡ ካብ ኣደኦም ርግበ ዳዊትን ኣብ ዛውል ተወልዱ። ስሞም ድማ ‘መሓርየ እግዚእ’ በልዎም። መሓርየ እግዚእ (ኣቡነ ክፍለሥላሴ) እተን ልምሉማት ኣእጋሮም ናይ ታተ ዕድሜአን ኣኅሊፈን ምስ ተረራ ብኡ ንብኡ ናብ ጕስነት ጤለ በጊዕ እየን ወፊረን። ‘ኅሩይ እምከርሠ እሙ’ ካብ ማኅፅን ኣደኦም ዝተኃርዩ ስለዝነበሩ ገና ካብ ሕፃንነቶም ጀሚሮም ፍርሀተ እግዚአብሔር ዝነበሮም ‘ስመ ሥላሴ’ ብከንቱ ዘየልዕሉ ምእዙዝ ነበሩ። ንጠባዮም ዘጽንዑ ካብቶም ንጥሪቶም ምምላስ ዝተሃከዩ ጓሶት “ብስም እግዚአብሔር ምለሰን” ይብልዎም እሞ ስለ ስመ እግዚአብሔር ኢሎም ይእዘዙ ነበሩ።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

ቅዱሳን ሓዋርያት

ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ፡ ኣብ መዋዕለ ስብከቱ ንትምህርቱ ሰሚዖምን ተኣምራቱ ርእዮምን ካብ ዝሰዓብዎ ሕዝቢ መጀመርታ “ንዑ ሰዓቡኒ” ኢሉ ዝጸውዖምን ዝመረጾምን ንዓሠርተው ክልተ ደቀ መዛሙርቱ እዩ። (ማር. 3፡13) እዞም ደቀ መዛሙርቱ ‘ሓዋርያት’ ተባሂሎም ይጽውዑ። 

ሓዋርያ ማለት ካብ ‘ሖረ’ ዝብል ግእዛዊ ቓል ዝወፅአ ኾይኑ ከያዲ፡ ልዑኽ ማለት እዩ። ንወንጌለ መንግሥት ድኅነት ዓለም ንዅሉ ዓለም ከበሥሩ ዝተላእኩ ማለት እዩ።
ጐይታናን ኣምላኽናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ፡ ንሓዋርያት ካብ ኃሙሽተ ወገን እዩ ዝመረጾም፡ ማለት ካብ ኣለምቲ፡ ካብ ሓነፅቲ፡ ካብ ተቐበልቲ ግብሪ ቐረጽ፡ ካብ ገፈፍቲ ዓሣ፡ ካብ ሓረስቶት መረጾም። ከም በዓል ቅዱስ ጴጥሮን ካብ ምግፋፍ ዓሣ ዝተጸውዑ ኪኾኑ ኸለዉ፡ ከም በዓል ቅዱስ ማቴዎስ ድማ ካብ ምቕራጽ ቀረጽ ዝተጸውዐ እዩ። (ማቴ. 4፡20 ፣ 9፡9።) ከም በዓል ቅዱስ ናትናኤል ከኣ ምሁራነ ኦሪት’ውን ኣለዉ። (ዮሓ. 1፡44-49)

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

“ ጐይታይን ኣምላኸይን” ሓዋርያ ቅዱስ ቶማስ

ብልሳነ ዕብራይስጥ ‘ቶማስ’ ማለት ፀሓይ እዩ። ድርብ ስሙ ‘ዲዲሞስ’ ብልሳነ ጽርኢ ማንታ ማለት እዩ። ሓዋርያ ቅዱስ ቶማስ ካብ ነገደ ኣሴር ዝተወልደ ኮይኑ፡ ኣቐዲሙ ‘ትንሣኤ ሙታን የሎን’ ኢሎም ካብ ዝኣምኑ ወገን ሰዱቃውያን ነበረ። ማቴ. 22፡25

ጐይታና ኢየሱስ ክርስቶስ ኣብ መዋዕለ ስብከቱ ንተኣምራቱ ርእዮምን ንትምህርቱ ሰሚዖምን ካብ ዝተፈላለየ ቦታ ክንዲ ኃሙሽተ ዕዳጋ ዚኣኽሉ ሕዝቢ ይስዕብዎ እኳ እንተነበሩ ካብዚኦም ግና መጀመርታ ዓሠርተው ክልተ ሓዋርያት ቀጺሉ ከኣ 72 ኣርድእትን 36 ቅዱሳት ኣንስትን ጥራሕ እዩ ኃርዩ። ሓደ ካብዞም ዓሠርተው ክልተ ሓዋርያት ዝኾነ ቅዱስ ቶማስ፡ ደድኅሪ መምህሩን ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ሠለስተ ዓመትን ሠለስተ ወርኅን ኣብ ምድረ እስራኤል ተዘዋወረን ተመላለሰን። (ማቴ. 10፥3፣ ዮሓ. 20፥24፣ ግብ. 1፥13)።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

ማኅሌታይ ቅዱስ ያሬድ 

'ኣብ ወርኂ ታኅሣሥ ዕለቱ ሰኑይ፡ ሰዓቱ ሰዓት ፫ተ ብግዕዝ (9ተ)፡ ኣብ ቅድሚ ታቦተ ጽዮን ኣክሱም ደው ኢሉ ድምፁ ዓው ብምባል “ሃሌ ሉያ ለአብ፡ ሃሌ ሉያ ለወልድ፡ ሃሌ ሉያ ለመንፈስ ቅዱስ፡ ቀዳሚሃ ለጽዮን ሰማየ ሣረረ፡ ወበዳግም ኣርኣዮ ለሙሴ ዘከመ ይገብር ግብራ ለደብተራ/ ሃሌ ሉያ ንአብ፡ ሃሌ ሉያ ንወልድ፡ ሃሌ ሉያ ንመንፈስ ቅዱስ፡ ንሰማይ ፈጠሮ ደጊሙ'ውን ንሙሴ ናይ ደብተራ ሥራሕ ኣርኣዮ” (ዘፀ. ፳፭፥፰-፲/25፥8-10)። እዚ ዕፁብ ድንቂ ዝኾነ ዜማ ኣብ ቅድሚ ታቦት ኣዜመ፡ ነዚ ዜማ'ውን ካብ መላእኽቲ ወይ ካብ ሰማይ ዝተረኽበ እዩ ንክብል “ማኅሌት ኣርያም” በሎ። እዚ ዜማ’ዚ ክሳዕ ፍጻሜ ዓለም ከይጠፍአ ዝነብር እዩ። ነዚ ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰ ዜማ ዘዝየመን “ኣርያም” ኢሉ ዝሰመዮን ኣቦና ቅዱስ ያሬድ እዩ።

በስመ አብ ወወልድ ወመንፈስ ቅዱስ አሐዱ አምላክ!

ቅዱስ ኣትናቴዎስ

ታሪኽ ቤተ ክርስቲያን ከምዝሕብሮ፡ ድኅሪ ዘመነ ሓዋርያት ቅድስት ቤተ ክርስቲያንና ኣብ ዝተፈላለየ ዘመናት ብደገ ብዓላውያን ነገሥታት፡ ብውሽጢ ድማ ብናይ ጽርኣውያን ፍልስፍናን፡ ትምህርቲ መናፍቕነትን ተፈቲና እያ። ብረድኤት ዘይፍለያ እግዚአብሔር ድማ በብጊዜኡ ጽኑዕ እምነትን ትዕግሥትን ዝለበሱ፣ ቃለ እግዚአብሔር ዝዓጠቑ፡ ኣሠረ ፍኖት ሓዋርያት ዝተኸተሉ ዓበይቲ መምህራን ሊቃውንት ኣተንሢኡላ እዩ። ሓደ ካብዚኦም ድማ “ድኅሪ ሓዋርያት ነቲ ሓቀኛ እምነተ ክርስትና ኣብ መላእ ዓለም ንኽሰፍሕን ጸኒዑ ንኽነብርን ዝገበረ ናይ ቤተ ክርስቲያን ዓቢይ ሓዋርያ” ብምባል ጸሓፍቲ ታሪኽ ቤተ ክርስቲያን ዝጠቐስዎ ኣቦ ቅዱስ ኣትናቴዎስ እዩ።