ዓመት መጸ ፩/1 ታኅሣሥ ክብረ በዓል ገዳም ደብረ ኰዳዱ አቡነ ብፁዓ አምላክ ኣጋእዝተ ዓለም ሥላሴ ንአቡነ ብፁዓ ኣምላክ ዝወረዱሎም ዕለት ብምዝካር፡ ዋና ኣመኃዳሪ መንበረ ፓትርያርክ ብፁዕ ኣቡነ ባስልዮስ፡ ጳጳስ ሃገረ ስብከት ደዋርባ ብፁዕ አቡነ ዮሓንስ ሓላፊ ክፍሊ ኣድያማተ ስብከት ሊቀ ካህናት ዘሚካኤል ኣብርሃምን፡ ኣበምኔት ገዳማትን፡ ሊቃውንት መምህራንን ካህናትን ዲያቆናትን ምእመናንን ምእመናትን ሕዝበ ክርስቲያን ካብ ዝተፈላለየ ቦታታት ብኣእጋርን ብመካይንን ናብዚ ገዳም ብምምጻእ ኣብ ዝተረክቡሉ ብዓቢይ መንፈሳዊ ድምቀት ተባዒሉ።

ጾም ማለት ሥጋ ንነፍሲ እትኸፍሎ ግብሪ እዩ። እዚ ዘሎናዮ ዓለም ጊዜያዊ እኳ እንተኾነ ዓለመ ሥጋ እዩ እምበር ዓለመ ነፍሲ ኣይኮነን።

ካብ 4 ክሳዕ 6 ታኅሣሥ ዘሎ ጊዜ ሰንበት ምስ ዝውዕል ደብረ ዘይት ይበሃል።

ያፍቅረነ እግዚእን ዘመደ ማርያምን ዝበሃሉ ፍቅረ እግዚአብሔር ዘለዎም ብሃይማኖት ጽኑዓትን ብሥነ ምግባር ትጉሃትን ሰብ ኃዳር ነበሩ። ወትሩ ብጸሎት ንቑሓት ስለዝነበሩ፡ ካብ ዕለታት ሓደ መዓልቲ ያፍቅረነ እግዚእ ብሕልሚ ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ተገሊጽሉ፡- ‘እንሆ ከም ኤርሚያስን ዮሐንስ መጥምቅን ካብ ማሕፀን ኣደኡ ዝተኃርየ፡ ንብዙኃት ሰባት ምክንያተ ድኂን ዝኸውን፡ ስሙ ‘ብፁዕ’ እትሰምዮ ውላድ ኽትወልድ ኢኻ’ በሎ። ምስ ተንሥአ ኵሉ’ቲ ዝረኣዮ ንዘመደ ማርያም ነገራ። ንእግዚአብሔር ዝሰኣኖ ነገር የልቦን ኢሎም ብጸሎትን ምህለላን፡ ምጽዋትን ምቕባል ኣጋይሽን ይነብሩ ነበሩ። እንተኾነ ግና ሽግርን ኃዘንን ስለ ዘጋጠሞም ከም ኣቦና ኣብርሃምን ኣደና ሣራን ካብ ዓዶም ተሰዲዶም ናብ ጣጥያ (ንኡስ ዞባ ዱባርዋ እምኒ ጸሊም) ከዱ። ኣብዚ ጊዜን ቦታን ስደቶም ድማ ኣብ 1 መስከረም 1425 ዓ.ም. ‘ብፁዓ አምላክ’ ተወልደ።ኣ

ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ካብ ዝመሃሮ ትምህርት፦ “ነፍስ ወከፍ ብሓዊ እዩ ዝምቅር፡ ኵሉ መሥዋዕቲ ድማ ብጨው እዩ ዝምቅር፡ ጨው ጽቡቕ እዩ። እቲ ጨው መቐረቱ እንተ ጠፍአኸ ብምንታይ ተመቅርዎ፧ እምበኣር ኣብ ነፍስኩም ጨው ይሃልኩም!” ዝብል እዩ። (ማር. 9፡49-50)

ኣብ ዘመነ ኦሪት፡ መሥዋዕቲ እኽሊ ብጨው ተቓሚሙ ይቐርብ ነይሩ እዩ። እግዚአብሔር ኣምላኽ፦“ ወኵሉ ቍርባነ መሥዋዕትክሙ በፄው ይትገበር ወኢይትኃደግ ፄው እንዘ ትሠውዑ ለእግዚአብሔር ውስተ ኵሉ ቍርባንክሙ ትወድዩ ፄወ/ ንዅሉ ናይ እክሊ መሥዋዕትኹም ብጨው ኣቃምሞ፡ ኣብቲ ናይ እክሊ መሥዋዕትኹም ጨው ኣይተትርፉ። ንዅሉ መሥዋዕትኹም ጨው ግበርሉ።” (ዘሌ. 2፡13፣ ማር. 9፡49-50) ክብል ኣዚዙ ነበረ።

ጨው ንመግቢ የመቅር። ጨው ዘይብሉ መግቢ ልክዕ ከም ጠባይ ዘይብሉ ሰብ፡ ካህን ዘይብሉ ቤተ ክርስቲያን ፡ ንጉሥ ዘይብሉ ሃገር፡ . . . እዩ። ኣቦና ኢዮብ’ውን “ነቲ መቐረት ዘይብሉ ብልዒ’ኸ ብዘይ ጨው መን ይበልዖ፧” ይብል። (ኢዮብ 6፡6)

ብተወሳኺ ጨው ከም መሕወዪ ቍስሊ፡ ከም ባጤራ፡ . . . የገልግል ከምዝነበረ ዝተፈልጠ እዩ።

ስለዚ ጨው ኣብ ማሕበራዊ ናብራና ብዘለዎ ጥቕሚን ኣብ መንፈሳዊ ሕይወትና ብዝህቦ መረዳእታን ዝተፈልጠ ብምዃኑ ጐይታና ኢየሱስ ክርስቶስ ብዛዕባ መቐረትን ጽባቐን ጨው ድኅሪ ምግላጽ “. . . ኣብ ነፍስኩም ጨው ይሃልኩም” በለ።

ኣብ ነፍስና ክህሉ ዝተደልየ ጨው እንታይ እዩ፧ እንተበልና ብቐንዱ ጽኑዕ ሃይማኖትን ሠናይ ምግባርን እዩ። ካብ ሠናይ ምግባር ድማ መሠረትን ዓንድን ጽላልን ዝኾኑ ፍቕሪ፡ ትሕትናን ትዕግሥትን እዮም።

1. ፍቕሪ

ካብ ሰማየ ሰማያት ወሪዱ፡ ሥጋና ተዋሒዱ ክሳዕ ሞት ዘፍቀረና ንሱ እግዚአብሔር ፍቕሪ እዩ።” (1ይ ዮሐ. 4፡10) “ፍቅር ሰሐቦ ለወልደ አምላክ እመንበሩ ወአብጽሖ እስከ ለሞት/ ንወዲ አምላክ ካብ መንበሩ ፍቕሪ ሰሓቦ ክሳዕ ሞት ከኣ ኣብጽሖ” ከምዝብል። (ቅዳሴ ዮሐ. ኣፈ. ቍ. 53)

መሠረት ክርስትና ፍቕሪ እዩ። ብክርስቶስ ክርስቲያን ብወልድ ውሉድ ኽንጽዋዕ ዝበቓዕና ብፍቕሪ እዩ። (ዮሐ. 13፡ 34-35፣ 1ይ ዮሐ. 3፡10) ክርስቲያን ማለት ከኣ ወዲ ፍቕሪ (እግዚአብሔር)፣ ኣብ ፍቕሪ (ክርስትና) ዝነብር ንባዕሉ ፍቕሪ እዩ።

ኣብ ክርስቲያናዊ ሕይወት ካብ ኵለን ናይ መንፈስ ፍረታት እታ ዝቐደመት ፍቕሪ እያ። (ገላ. 5፡22) ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ እታ ዓባይን ቀዳመይትን ትእዛዝ “ንእግዚአብሔር ኣምላኽካ ብምሉእ ልብኻን ብምሉእ ነፍስኻን ብኵሉ ሓሳብካን ምፍቓር እዩ” ይብለና። (ማቴ. 22፡36-38)

እግዚአብሔር ኣምላኽ፡ ንዅሉ ዝኃዘን ንዅሉ ዝፍጽምን ልዕሊ ኵሉ ብምዃኑ ንሕና ደቁ ንእኡ ልዕሊ ኵሉ ኽንሠርዖን ከነፍቅሮን ክንስዕቦን ይግባእ። ካብ እግዚአብሔር ኣብሊጽና እንርእዮ ክህሉ የብሉን። ልብናን ሓሳብናን ብፍቕሩ ክምላእ እሞ ካብ ምልኣት ፍቕሩ ዝተላዕለ ድማ ከነመስግኖን ትእዛዛቱ ኽንፍጽምን ይግብኣና። “እተፍቅሩኒ እንተ ኴይንኩምሲ ትእዛዛተይ ሓልዉ። እቲ ትእዛዛተይ ዘለዎ እሞ ዝሕልዎ ንሱ እዩ ዘፍቅረኒ።” ከምዝብል (ዮሐ. 14፡ 15-21) ፍቅረ እግዚአብሔር ማለት ትእዛዛቱ ምሕላው እዩ። (1ይ ዮሓ. 5፡3)

ብልሳንና ጥራሕ “አፍቅሮ እየ” ምባል ንኣምላኽ ዝበቅዕ ፍቕሪ ኣይኮነን። ትእዛዛቱ ፈሊጥና እንተ ኣተግበርናዮ ግና ንእግዚአብሔር ከም እነፍቅሮ እዚ ምስክርና እዩ።

ኣብ ወንጌል ሉቃስ ዝተጠቕሰ ፍጻሜ ኣሎ። ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ ኣብ ቤት ስምዖን ዝስሙ ፈሪሳዊ ከምዘሎ ዝፈለጠት ሓንቲ ኃጥእት ሰበይቲ ቅዱይ ቅብኢ ዓዲጋ ናብኡ መጽአት። ትእምርተ ንስሓኣ ብኃጢኣታ እናበኸየት ብንብዓታ ንእግሩ ምስ ሓጸበት ትእምርተ ትሕትና ንእግሩ ብፀጕሪ ርእሳ ደረዘት። ቀጺላ’ውን ትእምርተ ክብር በቲ ዘምጽኣቶ ሽቱ ንእግሩ ቀብአት፣ ትእምርተ ፍቅራ ድማ ንእግሩ ካብ ምስዓም ኣየቋረጸትን።

ማእምረ ኅቡአት ጐይታናን መድኃኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ፡ እቲ ዝጸውዖ ፈሪሳዊ ነዚ ርእዩ ብልቡ ከም ዝነቐፎ ፈሊጡ ምሳሌ መሲሉ ድኅሪ ምርዳእ እዛ ሰበይቲ’ዚኣ ኣብዚኃ ስለ ዘፍቀረትኒ ብዙኅ ኃጢኣታ ተኃዲጉላ ኣሎ። ንስኻ ግና ውኁድ ስለዘፍቀርካኒ ውኁድ ኃጢኣት ይኅደገልካ። ምኽንያቱ “ወዘሰ ውኁደ አፍቀረኒ ውኁድ ኃጢአቱ ይትኃደግ ሎቱ፣ ወዘሰ ብዙኀ አፍቀረኒ ብዙኀ ይትኃደግ ሎቱ/ እቲ ውኁድ ዘፍቀረኒ ውኁድ ኃጢኣቱ ይኅደገሉ፣ እቲ ኣብዚኁ ዘፍቀረኒ ድማ ብዙኅ ኃጢኣቱ ይኅደገሉ” በሎ። (ሉቃ. 7፡36-48)

እዛ ኃጥእት ሰበይቲ፡ ሕይወታ ብፍቕሪ እግዚአብሔር ክምቅር ዝኸኣለ ዝያዳ እቲ ንጐይታ ዓዲሙ መኣዲ ዝሠርዐ ፈሪሳዊ ስምዖን፡ ብገመድ ፍቕሪ ዝተጠምረ ንስሓ፡ ትሕትናን ክብርን ስለዝፈጸመት እዩ። ከመይ! “ነቶም ዘፍቅሩኒ የፍቅሮም፡ ነቶም ኣንጊሆም ዚደልዩኒ ድማ ይረክቡኒ” ከምዝብል።

እታ ድኅሪ ፍቅረ እግዚአብሔር እትሥራዕ ንኣኣ እትመስላ ካልአይታ ንብጻይካ ከም ነፍስኻ ምፍቃር እያ። “ከምቲ ኣነ ዘፍቀርክኹም ንሓድሕድኩም ክትፋቐሩ ትእዛዘይ እዚ እዩ።” (ዮሓ. 15፡12) ከምዝብል ትእዛዙ ነንሓድሕድና ኽንፋቐር ስለዝኾነ ጽልኢ ካብ ማእከልና ኣወጊድና ብፍቕርን ሕውነትን እናተመላለስና ንትእዛዝ ጐይታ ክንፍጽም ይግባእ።

ፍቁረ እግዚእ ሓዋርያ ዮሓንስ ኣብ መልእክቱ ፦ “ኣቱም ፍቁራተይ! ፍቅሪ ካብ ኣምላኽ እያ እሞ ንሓድሕድና ንፋቐር። ዘፍቅር ዘበለ ኵሉ ካብ ኣምላኽ ዝተወልደ እዩ። ንኣምላኽ ይፈልጦ እየ። ንሕና ውን ነቲ ኣምላክ ኣባና ዘላቶ ፍቕሪ ፈሊጥናያን ኣሚንናያን ኣሎና። ኣምላክ ፍቕሪ እዩ፣ እቲ ኣብ ፍቕሪ ዝነብር ከኣ ኣብ ኣምላኽ ይነብር፣ ኣምላኽ’ውን ኣብኡ ይነብር። . . .” ድኅሪ ምባል ኣስዒቡ ከጠቓልሎ ከሎ “. . . ነቲ ዝረኣዮ ኃሙ ዘየፍቀረስ ፡ ነቲ ዘይርኣዮ ኣምላክ ከፍቕር ኣይከኣሎን እዩ።” ይብል። (1ይ ዮሓ. 4፡7-20)

ሓዋርያ ጴጥሮስ ብወገኑ “ፍቕሪ ብዝኂ ኃጢኣት ትኸድን እያ እሞ ቅድሚ ኵሉ ኣብ ነሓድሕድኩም ሃልሃል ትብል ፍቕሪ ትሃልኩም።” (1ይ ጴጥ. 4፡3) ኢልዎ ዘሎ ካብ ሞት ኣምሊጥና ናብ መንገዲ ሕይወት ምእንቲ ክንሳገር ንብጻይና ከነፍቅርን ኣብ ነንሓድሕድና ሃልሃል እትብል ፍቅሪ ክትህልወናን ልብና ንፍቕሪ ከነዳሉን እዩ።

ፍቕርና በዚ ከይተሓጽረት ክሳዕ ንዝጸልኡና ብምፍታው፡ ዝረግሙና ብምምራቕን ንዘጋፍዑና ብምቕባልን ንሕይወትና ከተመቅር ኣለዋ። ከመይ! ከምቲ እቲ ነምልኾ ኣምላኽ ነቶም ዘፍቅርዎ ጥራሕ ዘይኮነስ ነቶም ዝጸልእዎ’ውን ከየትረፈ ሥጋኡ ቈሪሱ ደሙ ኣፍሲሱ ንኵሉ ዓለም ተበጅዩ።

ሎሚ ግና ዓለም መቐረት ፍቕሪ ኣለዋ’ዶ፧ ጨው ዘይብላ ኣዝያ መጺጻን መሪራን ትርከብ ኣላ። እዚ ዘሎ ኵናት፡ ዕግርግር፡ ሕንፍሽፍሽ፡ ህውከትን ጽልእን . . . ውፅኢት ናይቲ ፍቕሪ ዘይብሉ ሕይወት እዩ። ምስሊ ዓለም፡ ሓቅን ተግባርን ዝረኃቖ ብቃልን ልሳንን ጥራሕ ዝግለጽ ፍቕሪ እዩ ኮይኑ ዘሎ። እዚ እኳ ንጋዶ እዩ ዘሎ! (1ይ ዮሓ. 3፡18)

ሎሚ ኣገልግሎት ቤተ ክርስቲያን፡ ዘይሰፍሕን ዘይጸንዕን ዘሎ ብሰንኪ እቲ ፍቕሪ ዘይብሉ ልሳናዊ ጥራሕ እምበር መንፈሳውነት ስለዘይብሉ እዩ። ቀዳሞት ማኅበረ ክርስቲያን ዝኾኑ ሓዋርያት ብፍቕሪ እንተዘይጸንዑ ነይሮም ጸጋ እግዚአብሔር ኣብ ፍረ ሥራሖም ኣይምተራእየን ነይሩ።

ፍቕሮምን ሓድነቶምን ግና ጸጋ መንፈስ ቅዱስ ክቕበሉ፡ ብቋንቋታት ክዛረቡ፡ ንኣሽሓት ሰቢኾም ከእምኑን ንዓለም ብርሃንን ጨውን ክኾኑን ኣኽኢልዎም እዩ። (ግብ. 2፡1-46)

ኵልና ሕዝበ ክርስቲያን፡ በቲ እግዚአብሔር ዝሃበና ጸጋን ዓቕምና ዝፈቕዶን ንቤተ ክርስቲያን ከነገልግል ሠናይ እኳ እንተኾነ ግና ምእንቲ እግዚአብሔር ክሠምሮን ክባርኾን ኣብ መንጎና ፍቕሪ፡ ምስ ካልኦት ፍቕሪን ንኣገልግሎትና ፍቕሪ ክህልወና ኣለዎ።

ጸሎትና፡ ጾምና፡ ስግደትና፡ ናይ ሰብከት ኣገልግሎትና፡ መዝሙርና፡ ሥነ ጽሑፍና . . . ወዘተ ኵሉ ጕያናን ካብ ፍቕሪ ዝነቐለ ብፍቕሪ ዝስነ ክከውን ይግባእ።

ሓቀኛ ፍቕሪ ዘይብሉ ኣገልግሎት ንእግዚአብሔር ከሥምሮ ከምዘይክእል ኣብ 1ይ ቆሮ. 13፡1-3 “. . . ግና ፍቕሪ ካብ ዘይህልወኒ ከም ዘድሂ ኣስራዚ ወይ ጭልጭል ከም ዝብል ጸናጽል ምኾንኩ . . . ከንቱ ምኾንኩ ነይረ፡ . . . ሓንቲ እኳ ኣይጠቕመንን እዩ።” ብምባል ተገሊጹ ኣሎ። ምክንያቱ፦

• ፍቕሪ ንዅሉ ኣበሳ ትኽውሎ። ምሳ. 10፡12
• ፍቕሪ ብዝኂ ኃጢኣት ትከድን። 1ይ ጴጥ. 2፡17
• ፍቕሪ መፈጸምታ ኵሉ ሕጊ እያ። ሮሜ 13፡10
• ፍቕሪ ማእሠር ፍጻሜ እያ። ቈላ. 3፡14

ንጽልኢ ኣርኂቑ ፍቕሩ ይሃበና!
. . . ይቕጽል
ወስብሐት ለእግዚአብሔር፡ አሜን!

ኣብ መንፈሳዊ ኮሌጅ ሥነ-መለኮት ደብረ ሲና ቅድስት ሥላሴ ብናይ ምሸት መርሐ ግብር ትምህርቲ ዝከታተላ ዘለዎ ደቂ ኣንስትዮ ተሳትፍኦንን ተገዳስነትን ልዑል ከም ዘሎ ሓላፊ ጉዳያት ተምሃሮ ቀሲስ ተክላይ ሓቢሮም።

እዘን ኣብ ምሸታዊ መርሐ ግብር ናይ’ቲ ኮሌጅ ዝምሃራ ዘለዎ ወራዙት ደቂ ኣንስትዮ ብቁጽሪ 43 ኮይነን፡ ኣብ’ዚ ናይ ቀዳማይ ክፍለ ግዜ ናይ ዓመተ ትምህርቲ ድሮ 4 ዓውደ-ትምህርቲ ኣጣናቂቐን ምህላወን ድማ ገሊጾም።

ፒሉፓዴር ማለት ፈታዊ ኣቦ ማለት እዩ፡ ብኻልኣይ ትርጕሙ ከኣ ኣገልጋሊ ኢየሱስ ክርስቶስ ከምኡ’ውን መርቆሬዎስ ማለት እዩ። ስመ ክርስትና ናይ ኣቦኡ ‘ኖኅ’ ኮይኑ፡ ስመ ኣደኡ ድማ ‘ታቦት’ እዩ። ሃገሩ ኣስሊጥ ኪኸውን ከሎ፡ ዚዓበየሉ ግና ሃገረ ሮሜ እዩ።

ቅድሚ ልደት መርቆሬዎስ፡ ኣቦኡን ኣበሓጉኡን ሃዳኖ ስለዝነበሩ ከም ልማዶም ንሃደን ምስ ወፅኡ ካብ ወገን ገጸ ከለባት ተራኸብዎም እሞ ንኣባ ሓጎ መርቆሬዎስ በልዕዎ። ቀጺሎም ንኣቦ መርቆሬዎስ ክበልዕዎ እናተዳለዉ ግና መልኣከ እግዚአብሔር ተገሊጹ “ካብኡ ዚወፅእ ምሩጽ ፍረ ስለዘሎ ኣይትተንክፍዎ” ብምባል ገሠፆም።

ብርግጽ ኣብ ዙርያ ዝፋን ጐይታ ዚቖሙን ዘመስግኑን ክቝጸሩ ዘይከኣሉ ኣእላፈ ኣእላፋት ሠራዊተ መላእክት ከምዘለዉ በዓል ራእይ ነቢይ ዳንኤል(ዳን. 7፡10) ደኣ ይግለጽ እምበር፡ ብፍሉይ ድማ ዕሥራን ኣርባዕተን ሊቃናት ካህናተ ሰማይ ከም ዘለዉ ኣብ ራእይ ዮሓንስ ተጻሒፉ ኣሎ። (ራእ. ዮሓ. 4፡10) ዕሥራን ኣርባዕተን ካህናተ ሰማይ ኣብ ቅድሚ ሰማያዊ ኣምላኽ ዓቢይ ኽብሪ ዘለዎም፡ ኣብ ዕሥራን ኣርባዕተን ተሸይሞም ዕሥራን ኣርባዕተን ሰዓት ንሰማያዊ ንጉሥ ዘመስግኑ፡ ጸልዮም ንርእሶም ሓልዮም ዓስቦም ተቐቢሎም ዝነብሩ ሰማያውያን መላእኽቲ እዮም። ቅዱስ ዮሓንስ ኣብ ራእዩ ንኽብሮም ኪገልጽ ከሎ ፃዕዳ ልብሲ ለቢሶም፡ ኣኽሊል ደፊኦም ኣብ ዙርያ ዝፋን ጐይታ ድማ ዕሥራን ኣርባዕተን ዝፋናት ተዘርጊሕሎም ንኪቕመጡ ክብሪ ከም ዝተዋህቦም ደጋጊሙ ይዛረብ። (ራእ. ዮሓ. 4፡4) ብሓፈሻ እቲ ናቶም ኣገልግሎት ፦